Cây Giảo Cổ Lam hay còn gọi là: Thất diệp đảm, Ngũ diệp sâm. Cây thảo có thân mảnh, leo nhờ tua cuốn đơn ở nách lá. Cây đực và cây cái riêng biệt. Lá kép hình chân vịt. Cụm hoa hình chuỳ mang nhiều hoa nhỏ màu trắng, các cánh hoa rời nhau xoè hình sao, bao phấn dính thành đĩa, bầu có 3 vòi nhuỵ. Quả khô hình cầu, đường kính 5 – 9 mm, khi chín màu đen.
Hình ảnh cây giảo cổ lam
Tên khoa học: Gynostemma pentaphyllum (Thunb.) Makino
Họ bầu bí: Curcubitaceae
Phân bố: Sống ở độ cao 200 – 2000m ở các vùng Bắc Việt Nam, Nam Trung Quốc, Bắc Triều Tiên, Nhật Bản.
Bộ phận dùng: Thân lá rửa sạch, dùng tươi hoặc phơi khô.
Thành phần hóa học chính: Flavonoid, Saponin.
Công dụng:
- Chống lão hóa, giảm căng thẳng, mệt mỏi.
- Chống huyết khối, hạ mỡ máu, tăng cường lưu thông máu.
- Hạ đường huyết, tác dụng trên bệnh tiểu đường typ 2.
- Chống viêm gan. Tăng cường miễn dịch, ngăn ngừa hình thành và phát triển khối u.
Cách dùng, liều lượng:
Ngày dùng 4-10g dạng thuốc sắc hoặc hãm với nước uống thay chè.
Phân biệt giảo cổ lam thật giả
Giảo cổ lam trong các nghiên cứu khoa học có tên khoa học là Gynostemma pentaphyllum có 5 lá chét (chữ la tinh pentaphyllacó nghĩa là 5 lá), khác với các loài cùng chi như G. pubescens có 7 lá chét hay cây G. laxum có 3 lá chét (xem ảnh bên dưới). Cây Giảo cổ lam là cây leo bằng tua cuốn mọc ở nách lá, đây là đặc điểm của họ bầu bí (Curcubitaceae) phân biệt với các cây họ Nho (Vitaceae) leo bằng tua cuốn mọc đối diện với lá. Đặc biệt, cây Giảo cổ lam khi thử nhấm một chút thân hoặc lá ở đầu lưỡi sẽ có vị đắng sau chuyển sang vị ngọt, mát do có thành phần chính là saponin tương tự như trong Nhân sâm. Giảo cổ lam khi phơi khô hoặc sao lên thì rất thơm và có mùi đặc trưng. Cũng cần lưu ý cây này chưa thấy mọc dưới đồng bằng, chỉ mọc trên núi đá vôi. Tuy nhiên hiện nay có thể trồng được ở nhà nhưng phải trong chỗ râm mát. Để phân biệt được Giảo cổ lam thật giả, nhất thiết phải dùng cây tươi. Trường hợp một số độc giả gửi mẫu cây khô hoặc đã qua chế biến tới Học viện thì chúng tôi không thể nào phân biệt được.
